TSH (Thyroid Stimulating Hormone) – hormon stymulujący tarczycę, inaczej tyreotropina. Jest to glikoproteina wydzielana przez przedni płat przysadki mózgowej, która odgrywa kluczową rolę w regulacji funkcji tarczycy. TSH stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów tarczycy – głównie tyroksyny (T4), która jest prekursorem trijodotyroniny (T3), oraz w mniejszym stopniu samej trijodotyroniny (T3), będącej aktywną formą hormonu. Jego wydzielanie jest stymulowane przez tyreoliberynę (TRH), produkowany w podwzgórzu. Z kolei wydzielanie TSH jest hamowane przez obecność hormonów tarczycy we krwi, co stanowi mechanizm ujemnego sprzężenia zwrotnego.
Budowa
TSH to heterodimer składający się z podjednostki α (wspólnej dla hormonów glikoproteiny takich jak hormon luteinizujący (LH), hormon folikulotropowy (FSH) i ludzka gonadotropina kosmówkowa (hCG)) i swoistej podjednostki β, nadającej specyficzność działania dla TSH. Hormon ten działa poprzez wiązanie się z receptorem TSH (TSHR) na powierzchni komórek pęcherzykowych tarczycy.
Diagnostyka
Oznaczenie stężenia TSH w surowicy jest podstawowym badaniem służącym do oceny czynności tarczycy. Prawidłowe wartości TSH mogą się różnić w zależności od laboratorium i używanego testu, aczkolwiek zwykle mieszczą się one w przedziale 0,4-4,0 μIU/ml. Normy te mogą być dostosowywane do wieku, płci, stanu fizjologicznego (np. ciąża) lub indywidualnych warunków klinicznych pacjenta. Wysokie poziomy TSH mogą wskazywać na niedoczynność tarczycy, podczas gdy niskie poziomy TSH sugerują nadczynność tarczycy. TSH jest również wykorzystywany w leczeniu niektórych chorób tarczycy, na przykład w postaci rekombinowanej ludzkiej tyreotropiny (rhTSH) w terapii raka tarczycy
