Komórki Sertolego (ang. Sertoli cells) są głównymi komórkami somatycznymi jąder męskich, które znajdują się w kanalikach nasiennych i odgrywają zasadniczą rolę zarówno w rozwoju jąder, jak i w procesie spermatogenezy. Ich funkcjonowanie jest ściśle związane z komórkami rozrodczymi, których rozwój i przekształcenie w plemniki są uzależnione od specyficznych czynników dostarczanych przez komórki Sertolego. Te czynniki mogą obejmować wsparcie strukturalne, tworzenie ścisłych połączeń międzykomórkowych oraz dostarczanie substancji biochemicznych, takich jak czynniki wzrostu i substancje odżywcze. Komórki Sertolego są również odpowiedzialne za wytwarzanie inhibin, które hamują wydzielanie folikulotropiny (FSH) przez przysadkę mózgową, oraz aktywin, które to wydzielanie stymulują, co jest kluczowe w regulacji spermatogenezy i utrzymaniu homeostazy układu hormonalnego.
Komórki Sertolego wytwarzają również glikoproteiny, które są niezbędne dla przeżycia komórek rozrodczych i tworzenia unikalnego środowiska w kompartmentach adluminalnych kanalików nasiennych. Wśród nich znajdują się proteiny transportujące, takie jak transferyna, która odgrywa kluczową rolę w transporcie żelaza do rozwijających się komórek rozrodczych. Proces formowania jąder jest uzależniony od ekspresji genów na chromosomie Y, w tym kluczowego genu SRY, który jest odpowiedzialny za indukcję różnicowania płciowego w kierunku męskim, a po jego zakończeniu następuje szybka proliferacja komórek Sertolego i komórek rozrodczych.
W okresie dojrzewania dochodzi do zahamowania mitozy komórek Sertolego, tworzenia ścisłych połączeń między sąsiadującymi komórkami Sertolego oraz przejścia komórek rozrodczych przez proces mejozy i różnicowania się w spermatozoa. Bez komórek Sertolego proces spermatogenezy nie mógłby przebiegać prawidłowo, co podkreśla ich niezastąpioną rolę w płodności mężczyzn.
Przeczytaj także: