Insulinooporność to zaburzenie metaboliczne, w którym tkanki organizmu (zwłaszcza mięśnie, tkanka tłuszczowa, wątroba, mózg i serce) wykazują zmniejszoną wrażliwość na insulinę. Oznacza to, że komórki gorzej reagują na insulinę i mają utrudniony transport glukozy z krwi do wnętrza komórek.
Insulinooporność charakteryzuje się następującymi cechami:
- Zaburzony transport glukozy do komórek – pomimo obecności insuliny w organizmie, glukoza gorzej przedostaje się z krwi do komórek mięśni i tkanki tłuszczowej, co skutkuje podwyższonym poziomem cukru we krwi.
- Zwiększone wydzielanie insuliny – trzustka reaguje na wysoki poziom glukozy we krwi zwiększonym wydzielaniem insuliny, co prowadzi do hyperinsulinemii (bardzo dużego stężenia insuliny we krwi).
- Predyspozycja do rozwoju cukrzycy typu 2 – utrzymująca się insulinooporność prowadzi z czasem do zmniejszenia zdolności trzustki do produkcji insuliny i rozwoju cukrzycy typu 2.
- Insulinooporność często współwystępuje z innymi zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak nadwaga, otyłość brzuszna i dyslipidemia, które mogą przyczyniać się do rozwoju insulinooporności i odwrotnie.
Przyczyny insulinooporności
Przyczyny insulinooporności mogą być wrodzone (np. defekty genetyczne, PCOS) lub nabyte (otyłość, nieprawidłowa dieta, mała aktywność fizyczna). Czynnikiem ryzyka jest m.in. brzuszny typ otyłości.
Leczenie insulinooporności
Leczenie insulinooporności polega na redukcji masy ciała, diecie i aktywności fizycznej, a czasem także na farmakoterapii. Nieleczona insulinooporność prowadzi do groźnych powikłań, takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu sercowo-naczyniowego, choroba niedokrwienna serca, udar mózgu, choroba nerek, nowotwory, osteoporoza.