hCG (ludzka gonadotropina kosmówkowa) to glikoproteinowy hormon produkowany w czasie ciąży przez syncytiotrofoblast łożyska. Odgrywa kluczową rolę w prawidłowym utrzymaniu ciąży, stymulując ciałko żółte do produkcji progesteronu, co zapobiega jego przedwczesnej inwolucji.
Poziom hCG gwałtownie rośnie po implantacji, osiągając maksimum około 10 tygodnia ciąży, by następnie spadać do niskich wartości w pozostałym okresie. Tę właściwość hormonu hCG wykorzystuje się do potwierdzania i monitorowania przebiegu ciąży.
Struktura hCG
Hormon hCG jest glikoproteiną złożoną z dwóch podjednostek – alfa i beta. α podjednostka jest wspólna dla hCG, hormonu luteinizującego (LH), hormonu folikulotropowego (FSH) i hormonu tyreotropowego (TSH). Z kolei β podjednostka odpowiada za specyficzne działanie hormonu hCG.
Struktura molekularna łańcucha polipeptydowego βhCG zawiera 145 reszt aminokwasowych, wśród których w bardzo podobnym położeniu znajdują się cztery reszty kwasu asparaginowego konieczne do aktywności biologicznej hormonu. Kluczowa jest także zawartość cukrów, istotnych dla stabilności i czasu półtrwania hCG w organizmie.
Zastosowanie hCG u kobiet
Hormon hCG odgrywa niezmiernie ważną rolę w prawidłowym rozwoju zarodka u kobiet. Stymuluje produkcję progesteronu przez ciałko żółte, co jest niezbędne do utrzymania ciąży w pierwszym trymestrze.
Ze względu na specyficzny przebieg stężenia hCG w surowicy jest on wykorzystywany w testach diagnostycznych do wykrywania i potwierdzania ciąży, a także oceny ryzyka poronienia oraz diagnostyki chorób trofoblastu.
Zastosowanie hCG u mężczyzn
U mężczyzn hormon hCG praktycznie nie występuje fizjologicznie. Jednak ze względu na zdolność pobudzania steroidogenezy w jądrach, znajduje zastosowanie w leczeniu niektórych postaci hipogonadyzmu, w tym idiopatycznego hipogonadyzmu hipogonadotropowego i leczenie niepłodności.
