Aldosteron jest jednym z mineralokortykosteroidów – hormonów steroidowych produkowanych w warstwie kłębkowatej kory nadnerczy. Jego główną rolą jest regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej oraz równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Dokonuje tego poprzez zwiększanie reabsorpcji sodu oraz wydzielanie potasu w kanalikach nerkowych.
Sekrecja aldosteronu i jej regulacja
Sekrecja aldosteronu jest stymulowana przez układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAA). Do jej zwiększenia dochodzi w odpowiedzi na:
- zmniejszenie objętości krwi krążącej
- obniżenie ciśnienia tętniczego
- wzrost stężenia potasu we krwi
Kiedy receptory baroreceptorowe w tętniczkach nerkowych wykryją spadek ciśnienia tętniczego, komórki aparatu przykłębkowego zaczynają wydzielać reninę. Prowadzi to do uwalniania kolejnych substancji, w tym angiotensyny II, która bezpośrednio stymuluje komórki kory nadnerczy do produkcji i uwalniania aldosteronu.
Działanie aldosteronu na nerki
Aldosteron, wiążąc się z receptorami mineralokortykoidowymi w komórkach nabłonka kanalików nerkowych, zwiększa aktywność białek transportujących sód, potas i inne jony. Skutkuje to zatrzymywaniem sodu i wody oraz wydalaniem nadmiaru potasu z moczem. Dzięki temu aldosteron reguluje objętość płynów ustrojowych, ciśnienie tętnicze oraz równowagę elektrolitową i kwasowo-zasadową organizmu.
Nieprawidłowa sekrecja aldosteronu prowadzi do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej oraz ciśnienia tętniczego. Nadmiar aldosteronu może powodować nadciśnienie tętnicze i obrzęki. Jego niedobór zaburza wydalanie potasu i obniża ciśnienie krwi. Badanie stężenia aldosteronu ma więc duże znaczenie diagnostyczne.
Przeczytaj także: Kortykosteroidy
